Yaygın olarak spiral adıyla bilinen rahim içi araç (RİA); T şeklinde, bakır ve plastik materyallerden yapılan, rahim içine yerleştirilen bir doğum kontrol yöntemidir. Doğru uygulandığı takdirde koruyuculuk oranı yaklaşık %99’dur ve etkenliği 5-10 yıl boyu sürebilir.
Spiral Nedir?
Spiral uygulamasının iki farklı türü bulunur. Bunlar; klasik bakırlı spiral ve hormon içeren spiral olarak adlandırılır. Klasik bakırlı spiral; regl kanamasını da tetikleyebildiği için regli dönemini uzun periyotlarda ve kanamalı geçiren hastalara tavsiye edilmez, regli döneminin düzenli ve regli kanamasının az olduğu durumlarda tercih edilir. Hormon içeren spiraller ise regli periyotlarının uzun sürdüğü ve kanamanın şiddetli olduğu durumlarda tercih edilir. Hormonlu spirallerin içeriğindeki progesteron miktarı, rahim duvarının incelmesine ve regli kanamasının azalmasına neden olur.
Spiral İşlemi Nasıl Uygulanır?
Klasik bakırlı spiralin takılması kolay, ancak hasta için rahatsız edici olabilen bir işlemdir. Spiralin takılması için rahim ağzının açık olduğu regl dönemleri tavsiye edilir. Spiral işlemi, hastanın mikrop kapmaması için hastane, tıp merkezleri, klinik veya poliklinik gibi steril ortamlarda yapılmalıdır.
Uygulama, rahim ağzına yerleştirilen ince bir tüpün içinden T şeklindeki aparatın geçirilerek rahim içine yerleştirilmesi şeklinde yapılır. Spiral rahim içine yerleştirildikten sonra, uç kısmından çıkan ipler rahim ağzından 1-2 cm aşağıda kalacak şekilde kesilir. Bu ipin bırakılma sebebi, hastanın spiralin konumunu kolaylıkla kontrol edebilmesini sağlamaktır. Spiral takılması genellikle çok ağrılı ya da sancılı bir işlem değildir, fakat hastanın kendini rahat hissetmesi için hekim tarafından lokal anestezi uygulanabilir. Uygulamanın ardından birkaç gün boyunca regli dönemine benzer kramp ve kanama görülmesi normaldir.
Spiral işlemi uygulamasından sonra kişinin vajinal enfeksiyonlara karşı dikkat etmesi gerekir. Bazı kişiler regli döneminde, kanamayla birlikte spirali vücutlarından atabilir. Bu gibi durumlarda spiralin rahim içinde olup olmadığını öğrenmek için rahim ağzında bırakılan ipin kontrol edilmesi gerekir. Spiral işlemi, her ne kadar etkili doğum kontrol yöntemlerinden biri olsa da %1-2 oranında bir hamilelik riski barındırır. Bu nedenle, spiral taktırdıktan sonra regli tarihinde gecikme olursa gebelik testi yapılması tavsiye edilir.
Spiral işlemi uygulandığı an itibariyle doğum kontrolünü sağladığı gibi, çıkarıldıktan hemen sonra da doğurganlığı geri kazandıran bir yöntemdir. Bu nedenle spiral taktıran bir kişi, yeniden hamile kalmak istediğinde spiralin çıkarılması için doktora başvurabilir.
Spiral İşlemi Kimlere Uygulanmaz?
Uygulama öncesi yakın bir zamanda pelvik enfeksiyon geçirenlere, rahim ya da rahim ağzı kanseri olanlara; olağan dışı vajinal kanaması, hamilelik ihtimali, Wilson hastalığı ya da bakıra alerjisi olanlara spiral takılması önerilmez. Aynı zamanda meme kanseri olan veya meme kanseri riski taşıyan kişilere de spiral takılması uygun değildir.
